कुमारसम्भवम् — 3.69

Original

अथेन्द्रियक्षोभम् अयुग्मनेत्रः पुनर् वशित्वाद् बलवन् निगृह्य ।

हेतुं स्वचेतोविकृतेर् दिदृक्षुर् दिशाम् उपान्तेषु ससर्ज दृष्टिम् ॥

Segmented

अथ इन्द्रिय-क्षोभम् अयुग्मनेत्रः पुनः वशि-त्वात् बलवन् निगृह्य हेतुम् स्व-चेतः-विकृत्याः दिदृक्षुः दिशाम् उपान्तेषु ससर्ज दृष्टिम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
अथ	अथ	pos=i
इन्द्रिय	इन्द्रिय	pos=n,comp=y
क्षोभम्	क्षोभ	pos=n,g=m,c=2,n=s
अयुग्मनेत्रः	अयुग्मनेत्र	pos=n,g=m,c=1,n=s
पुनः	पुनर्	pos=i
वशि	वशिन्	pos=a,comp=y
त्वात्	त्व	pos=n,g=n,c=5,n=s
बलवन्	बलवत्	pos=a,g=n,c=2,n=s
निगृह्य	निग्रह्	pos=vi
हेतुम्	हेतु	pos=n,g=m,c=2,n=s
स्व	स्व	pos=a,comp=y
चेतः	चेतस्	pos=n,comp=y
विकृत्याः	विकृति	pos=n,g=f,c=6,n=s
दिदृक्षुः	दिदृक्षु	pos=a,g=m,c=1,n=s
दिशाम्	दिश्	pos=n,g=f,c=6,n=p
उपान्तेषु	उपान्त	pos=n,g=n,c=7,n=p
ससर्ज	सृज्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
दृष्टिम्	दृष्टि	pos=n,g=f,c=2,n=s