महाभारतम् — 12.120.9

Original

अर्थकामः शिखां राजा कुर्याद्धर्मध्वजोपमाम् ।

नित्यमुद्यतदण्डः स्यादाचरेच्चाप्रमादतः ।

लोके चायव्ययौ दृष्ट्वा वृक्षाद्वृक्षमिवाप्लवन् ॥ ९ ॥

Segmented

अर्थ-कामः शिखाम् राजा कुर्याद् धर्म-ध्वज-उपमाम् नित्यम् उद्यत-दण्डः स्याद् आचरेत् च अप्रमादतः लोके च आय-व्ययौ दृष्ट्वा वृक्षाद् वृक्षम् इव आप्लु

Analysis

Word	Lemma	Parse
अर्थ	अर्थ	pos=n,comp=y
कामः	काम	pos=n,g=m,c=1,n=s
शिखाम्	शिखा	pos=n,g=f,c=2,n=s
राजा	राजन्	pos=n,g=m,c=1,n=s
कुर्याद्	कृ	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin
धर्म	धर्म	pos=n,comp=y
ध्वज	ध्वज	pos=n,comp=y
उपमाम्	उपम	pos=a,g=f,c=2,n=s
नित्यम्	नित्यम्	pos=i
उद्यत	उद्यम्	pos=va,comp=y,f=part
दण्डः	दण्ड	pos=n,g=m,c=1,n=s
स्याद्	अस्	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin
आचरेत्	आचर्	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin
च	च	pos=i
अप्रमादतः	अप्रमाद	pos=n,g=m,c=5,n=s
लोके	लोक	pos=n,g=m,c=7,n=s
च	च	pos=i
आय	आय	pos=n,comp=y
व्ययौ	व्यय	pos=n,g=m,c=2,n=d
दृष्ट्वा	दृश्	pos=vi
वृक्षाद्	वृक्ष	pos=n,g=m,c=5,n=s
वृक्षम्	वृक्ष	pos=n,g=m,c=2,n=s
इव	इव	pos=i
आप्लु	आप्लु	pos=va,g=m,c=1,n=s,f=part