महाभारतम् — 12.128.38

Original

अर्थार्थमन्यद्भवति विपरीतमथापरम् ।

अनर्थार्थमथाप्यन्यत्तत्सर्वं ह्यर्थलक्षणम् ।

एवं बुद्ध्या संप्रपश्येन्मेधावी कार्यनिश्चयम् ॥ ३८ ॥

Segmented

अर्थ-अर्थम् अन्यद् भवति विपरीतम् अथ अपरम् अनर्थ-अर्थम् अथ अपि अन्यत् तत् सर्वम् हि अर्थ-लक्षणम् एवम् बुद्ध्या संप्रपश्येन् मेधावी कार्य-निश्चयम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
अर्थ	अर्थ	pos=n,comp=y
अर्थम्	अर्थ	pos=n,g=m,c=2,n=s
अन्यद्	अन्य	pos=n,g=n,c=1,n=s
भवति	भू	pos=v,p=3,n=s,l=lat
विपरीतम्	विपरीत	pos=a,g=n,c=1,n=s
अथ	अथ	pos=i
अपरम्	अपर	pos=n,g=n,c=1,n=s
अनर्थ	अनर्थ	pos=n,comp=y
अर्थम्	अर्थ	pos=n,g=m,c=2,n=s
अथ	अथ	pos=i
अपि	अपि	pos=i
अन्यत्	अन्य	pos=n,g=n,c=1,n=s
तत्	तद्	pos=n,g=n,c=1,n=s
सर्वम्	सर्व	pos=n,g=n,c=1,n=s
हि	हि	pos=i
अर्थ	अर्थ	pos=n,comp=y
लक्षणम्	लक्षण	pos=n,g=n,c=1,n=s
एवम्	एवम्	pos=i
बुद्ध्या	बुद्धि	pos=n,g=f,c=3,n=s
संप्रपश्येन्	संप्रपश्	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin
मेधावी	मेधाविन्	pos=a,g=m,c=1,n=s
कार्य	कार्य	pos=n,comp=y
निश्चयम्	निश्चय	pos=n,g=m,c=2,n=s