महाभारतम् — 12.67.23

Original

भीष्म उवाच ।

तमब्रुवन्प्रजा मा भैः कर्मणैनो गमिष्यति ।

पशूनामधिपञ्चाशद्धिरण्यस्य तथैव च ।

धान्यस्य दशमं भागं दास्यामः कोशवर्धनम् ॥ २३ ॥

Segmented

भीष्म उवाच तम् अब्रुवन् प्रजा मा भैः कर्मणा एनः गमिष्यति पशूनाम् अधि पञ्चाशत् हिरण्यस्य तथा एव च धान्यस्य दशमम् भागम् दास्यामः कोश-वर्धनम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
भीष्म	भीष्म	pos=n,g=m,c=1,n=s
उवाच	वच्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
तम्	तद्	pos=n,g=m,c=2,n=s
अब्रुवन्	ब्रू	pos=v,p=3,n=p,l=lan
प्रजा	प्रजा	pos=n,g=f,c=1,n=p
मा	मा	pos=i
भैः	भी	pos=v,p=2,n=s,l=lun_unaug
कर्मणा	कर्मन्	pos=n,g=n,c=3,n=s
एनः	एनस्	pos=n,g=n,c=1,n=s
गमिष्यति	गम्	pos=v,p=3,n=s,l=lrt
पशूनाम्	पशु	pos=n,g=m,c=6,n=p
अधि	अधि	pos=i
पञ्चाशत्	पञ्चाशत्	pos=n,g=f,c=1,n=s
हिरण्यस्य	हिरण्य	pos=n,g=n,c=6,n=s
तथा	तथा	pos=i
एव	एव	pos=i
च	च	pos=i
धान्यस्य	धान्य	pos=n,g=n,c=6,n=s
दशमम्	दशम	pos=a,g=m,c=2,n=s
भागम्	भाग	pos=n,g=m,c=2,n=s
दास्यामः	दा	pos=v,p=1,n=p,l=lrt
कोश	कोश	pos=n,comp=y
वर्धनम्	वर्धन	pos=a,g=m,c=2,n=s