महाभारतम् — 13.97.1

Original

युधिष्ठिर उवाच ।

यदिदं श्राद्धधर्मेषु दीयते भरतर्षभ ।

छत्रं चोपानहौ चैव केनैतत्संप्रवर्तितम् ।

कथं चैतत्समुत्पन्नं किमर्थं च प्रदीयते ॥ १ ॥

Segmented

युधिष्ठिर उवाच यद् इदम् श्राद्ध-धर्मेषु दीयते भरत-ऋषभ छत्रम् च उपानह् च एव केन एतत् सम्प्रवर्तितम् कथम् च एतत् समुत्पन्नम् किमर्थम् च प्रदीयते

Analysis

Word	Lemma	Parse
युधिष्ठिर	युधिष्ठिर	pos=n,g=m,c=1,n=s
उवाच	वच्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
यद्	यद्	pos=n,g=n,c=1,n=s
इदम्	इदम्	pos=n,g=n,c=1,n=s
श्राद्ध	श्राद्ध	pos=n,comp=y
धर्मेषु	धर्म	pos=n,g=m,c=7,n=p
दीयते	दा	pos=v,p=3,n=s,l=lat
भरत	भरत	pos=n,comp=y
ऋषभ	ऋषभ	pos=n,g=m,c=8,n=s
छत्रम्	छत्त्र	pos=n,g=n,c=1,n=s
च	च	pos=i
उपानह्	उपानह्	pos=n,g=f,c=1,n=d
च	च	pos=i
एव	एव	pos=i
केन	क	pos=n,g=m,c=3,n=s
एतत्	एतद्	pos=n,g=n,c=1,n=s
सम्प्रवर्तितम्	सम्प्रवर्तय्	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=part
कथम्	कथम्	pos=i
च	च	pos=i
एतत्	एतद्	pos=n,g=n,c=1,n=s
समुत्पन्नम्	समुत्पद्	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=part
किमर्थम्	किमर्थम्	pos=i
च	च	pos=i
प्रदीयते	प्रदा	pos=v,p=3,n=s,l=lat