महाभारतम् — 14.55.14

Original

गौतमस्त्वब्रवीद्विप्रमुत्तङ्कं प्रीतमानसः ।

कस्मात्तात तवाद्येह शोकोत्तरमिदं मनः ।

स स्वैरं ब्रूहि विप्रर्षे श्रोतुमिच्छामि ते वचः ॥ १४ ॥

Segmented

गौतमः तु अब्रवीत् विप्रम् उत्तङ्कम् प्रीत-मानसः कस्मात् तात ते अद्य इह शोक-उत्तरम् इदम् मनः स स्वैरम् ब्रूहि विप्र-ऋषे श्रोतुम् इच्छामि ते वचः

Analysis

Word	Lemma	Parse
गौतमः	गौतम	pos=n,g=m,c=1,n=s
तु	तु	pos=i
अब्रवीत्	ब्रू	pos=v,p=3,n=s,l=lan
विप्रम्	विप्र	pos=n,g=m,c=2,n=s
उत्तङ्कम्	उत्तङ्क	pos=n,g=m,c=2,n=s
प्रीत	प्री	pos=va,comp=y,f=part
मानसः	मानस	pos=n,g=m,c=1,n=s
कस्मात्	कस्मात्	pos=i
तात	तात	pos=n,g=m,c=8,n=s
ते	त्वद्	pos=n,g=,c=6,n=s
अद्य	अद्य	pos=i
इह	इह	pos=i
शोक	शोक	pos=n,comp=y
उत्तरम्	उत्तर	pos=a,g=n,c=1,n=s
इदम्	इदम्	pos=n,g=n,c=1,n=s
मनः	मनस्	pos=n,g=n,c=1,n=s
स	तद्	pos=n,g=m,c=1,n=s
स्वैरम्	स्वैर	pos=a,g=n,c=2,n=s
ब्रूहि	ब्रू	pos=v,p=2,n=s,l=lot
विप्र	विप्र	pos=n,comp=y
ऋषे	ऋषि	pos=n,g=m,c=8,n=s
श्रोतुम्	श्रु	pos=vi
इच्छामि	इष्	pos=v,p=1,n=s,l=lat
ते	त्वद्	pos=n,g=,c=6,n=s
वचः	वचस्	pos=n,g=n,c=2,n=s