महाभारतम् — 4.10.11

Original

वैशंपायन उवाच ।

बृहन्नडां तामभिवीक्ष्य मत्स्यराट्कलासु नृत्ते च तथैव वादिते ।

अपुंस्त्वमप्यस्य निशम्य च स्थिरं ततः कुमारीपुरमुत्ससर्ज तम् ॥ ११ ॥

Segmented

वैशंपायन उवाच बृहन्नडाम् ताम् अभिवीक्ष्य मत्स्य-राज् कलासु नृत्ते च तथा एव वादिते अपुंस्त्वम् अपि अस्य निशम्य च स्थिरम् ततः कुमारी-पुरम् उत्ससर्ज तम्

Analysis

Word	Lemma	Parse
वैशंपायन	वैशम्पायन	pos=n,g=m,c=1,n=s
उवाच	वच्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
बृहन्नडाम्	बृहन्नड	pos=n,g=f,c=2,n=s
ताम्	तद्	pos=n,g=f,c=2,n=s
अभिवीक्ष्य	अभिवीक्ष्	pos=vi
मत्स्य	मत्स्य	pos=n,comp=y
राज्	राज्	pos=n,g=m,c=1,n=s
कलासु	कला	pos=n,g=f,c=7,n=p
नृत्ते	नृत्त	pos=n,g=n,c=7,n=s
च	च	pos=i
तथा	तथा	pos=i
एव	एव	pos=i
वादिते	वादित	pos=n,g=n,c=7,n=s
अपुंस्त्वम्	अपुंस्त्व	pos=n,g=n,c=2,n=s
अपि	अपि	pos=i
अस्य	इदम्	pos=n,g=m,c=6,n=s
निशम्य	निशामय्	pos=vi
च	च	pos=i
स्थिरम्	स्थिर	pos=a,g=n,c=2,n=s
ततः	ततस्	pos=i
कुमारी	कुमारी	pos=n,comp=y
पुरम्	पुर	pos=n,g=n,c=2,n=s
उत्ससर्ज	उत्सृज्	pos=v,p=3,n=s,l=lit
तम्	तद्	pos=n,g=m,c=2,n=s