महाभारतम् — 5.27.5

Original

निबन्धनी ह्यर्थतृष्णेह पार्थ तामेषतो बाध्यते धर्म एव ।

धर्मं तु यः प्रवृणीते स बुद्धः कामे गृद्धो हीयतेऽर्थानुरोधात् ॥ ५ ॥

Segmented

निबन्धनी हि अर्थ-तृष्णा इह पार्थ ताम् एषतो बाध्यते धर्म धर्मम् तु यः प्रवृणीते स बुद्धः कामे गृद्धो हीयते अर्थ-अनुरोधात्

Analysis

Word	Lemma	Parse
निबन्धनी	निबन्धन	pos=a,g=f,c=1,n=s
हि	हि	pos=i
अर्थ	अर्थ	pos=n,comp=y
तृष्णा	तृष्णा	pos=n,g=f,c=1,n=s
इह	इह	pos=i
पार्थ	पार्थ	pos=n,g=m,c=8,n=s
ताम्	तद्	pos=n,g=f,c=2,n=s
एषतो	बाध्	pos=v,p=3,n=s,l=lat
बाध्यते	धर्म	pos=n,g=m,c=1,n=s
धर्म	एव	pos=i
धर्मम्	धर्म	pos=n,g=m,c=2,n=s
तु	तु	pos=i
यः	यद्	pos=n,g=m,c=1,n=s
प्रवृणीते	प्रवृ	pos=v,p=3,n=s,l=lat
स	तद्	pos=n,g=m,c=1,n=s
बुद्धः	बुध्	pos=va,g=m,c=1,n=s,f=part
कामे	काम	pos=n,g=m,c=7,n=s
गृद्धो	गृध्	pos=va,g=m,c=1,n=s,f=part
हीयते	हा	pos=v,p=3,n=s,l=lat
अर्थ	अर्थ	pos=n,comp=y
अनुरोधात्	अनुरोध	pos=n,g=m,c=5,n=s