महाभारतम् — 8.49.55

Original

न च तेभ्यो धनं देयं शक्ये सति कथंचन ।

पापेभ्यो हि धनं दत्तं दातारमपि पीडयेत् ।

तस्माद्धर्मार्थमनृतमुक्त्वा नानृतवाग्भवेत् ॥ ५५ ॥

Segmented

न च तेभ्यो धनम् देयम् शक्ये सति कथंचन पापेभ्यो हि धनम् दत्तम् दातारम् अपि पीडयेत् तस्माद् धर्म-अर्थम् अनृतम् उक्त्वा न अनृत-वाच् भवेत्

Analysis

Word	Lemma	Parse
न	न	pos=i
च	च	pos=i
तेभ्यो	तद्	pos=n,g=m,c=4,n=p
धनम्	धन	pos=n,g=n,c=1,n=s
देयम्	दा	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=krtya
शक्ये	शक्य	pos=a,g=n,c=7,n=s
सति	अस्	pos=va,g=n,c=7,n=s,f=part
कथंचन	कथंचन	pos=i
पापेभ्यो	पाप	pos=a,g=m,c=4,n=p
हि	हि	pos=i
धनम्	धन	pos=n,g=n,c=1,n=s
दत्तम्	दा	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=part
दातारम्	दातृ	pos=a,g=m,c=2,n=s
अपि	अपि	pos=i
पीडयेत्	पीडय्	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin
तस्माद्	तस्मात्	pos=i
धर्म	धर्म	pos=n,comp=y
अर्थम्	अर्थ	pos=n,g=m,c=2,n=s
अनृतम्	अनृत	pos=n,g=n,c=2,n=s
उक्त्वा	वच्	pos=vi
न	न	pos=i
अनृत	अनृत	pos=a,comp=y
वाच्	वाच्	pos=n,g=m,c=1,n=s
भवेत्	भू	pos=v,p=3,n=s,l=vidhilin