सौन्दरनन्दम् — 16.61

Original

व्यापाददोषेण मनस्य् उदीर्णे न सेवितव्यं त्व् अशुभं निमित्तम् ।

द्वेषात्मकस्य ह्य् अशुभा वधाय पित्तात्मनस् शीत इवोपचारः ॥ ६१ ॥

Segmented

व्यापाद-दोषेण मनसि उदीर्णे न सेवितव्यम् तु अशुभम् निमित्तम् द्वेष-आत्मकस्य हि अशुभा वधाय पित्त-आत्मनः तीक्ष्णः इव उपचारः

Analysis

Word	Lemma	Parse
व्यापाद	व्यापाद	pos=n,comp=y
दोषेण	दोष	pos=n,g=m,c=3,n=s
मनसि	मनस्	pos=n,g=n,c=7,n=s
उदीर्णे	उदीर्	pos=va,g=n,c=7,n=s,f=part
न	न	pos=i
सेवितव्यम्	सेव्	pos=va,g=n,c=1,n=s,f=krtya
तु	तु	pos=i
अशुभम्	अशुभ	pos=a,g=n,c=1,n=s
निमित्तम्	निमित्त	pos=n,g=n,c=1,n=s
द्वेष	द्वेष	pos=n,comp=y
आत्मकस्य	आत्मक	pos=a,g=m,c=6,n=s
हि	हि	pos=i
अशुभा	अशुभ	pos=a,g=f,c=1,n=s
वधाय	वध	pos=n,g=m,c=4,n=s
पित्त	पित्त	pos=n,comp=y
आत्मनः	आत्मन्	pos=n,g=m,c=6,n=s
तीक्ष्णः	तीक्ष्ण	pos=a,g=m,c=1,n=s
इव	इव	pos=i
उपचारः	उपचार	pos=n,g=m,c=1,n=s