सौन्दरनन्दम् — 18.52

Original

रजस्तमोभ्यां परिमुक्तचेतसस् तवैव चेयं सदृसी कृतज्ञता ।

रजःप्रकर्षेण जगत्य् अवस्थिते कृतज्ञभावो हि कृतज्ञ दुर्लभः ॥ ५२ ॥

Segmented

रजः-तमोभ्याम् परिमुक्त-चेतसः तव एव च इयम् सदृशी कृतज्ञ-ता रजः-प्रकर्षेण जगति अवस्थिते कृतज्ञ-भावः हि कृतज्ञ दुर्लभः

Analysis

Word	Lemma	Parse
रजः	रजस्	pos=n,comp=y
तमोभ्याम्	तमस्	pos=n,g=n,c=5,n=d
परिमुक्त	परिमुच्	pos=va,comp=y,f=part
चेतसः	चेतस्	pos=n,g=m,c=6,n=s
तव	त्वद्	pos=n,g=,c=6,n=s
एव	एव	pos=i
च	च	pos=i
इयम्	इदम्	pos=n,g=f,c=1,n=s
सदृशी	सदृश	pos=a,g=f,c=1,n=s
कृतज्ञ	कृतज्ञ	pos=a,comp=y
ता	ता	pos=n,g=f,c=1,n=s
रजः	रजस्	pos=n,comp=y
प्रकर्षेण	प्रकर्ष	pos=n,g=m,c=3,n=s
जगति	जगन्त्	pos=n,g=n,c=7,n=s
अवस्थिते	अवस्था	pos=va,g=n,c=7,n=s,f=part
कृतज्ञ	कृतज्ञ	pos=a,comp=y
भावः	भाव	pos=n,g=m,c=1,n=s
हि	हि	pos=i
कृतज्ञ	कृतज्ञ	pos=a,g=m,c=8,n=s
दुर्लभः	दुर्लभ	pos=a,g=m,c=1,n=s