सौन्दरनन्दम् — 9.40

Original

यथानपेक्ष्याग्र्यम् अपीसितं सुखं प्रबाधते दुःखम् उपेतम् अण्व् अपि ।

तथानपेक्ष्यात्मनि दुःखम् आगतं न विद्यते किं चन कस्य चित् सुखम् ॥ ४१ ॥

Segmented

शरीरम् आर्तम् परिकर्षतः चलम् न च अस्ति किंचित् परमार्थतः सुखम् सुखम् हि दुःख-प्रतिकार-सेवया स्थिते च दुःखे तनुनि व्यवस्यति

Analysis

Word	Lemma	Parse
शरीरम्	शरीर	pos=n,g=n,c=1,n=s
आर्तम्	आर्त	pos=a,g=n,c=1,n=s
परिकर्षतः	परिकृष्	pos=va,g=m,c=6,n=s,f=part
चलम्	चल	pos=a,g=n,c=1,n=s
न	न	pos=i
च	च	pos=i
अस्ति	अस्	pos=v,p=3,n=s,l=lat
किंचित्	कश्चित्	pos=n,g=n,c=1,n=s
परमार्थतः	परमार्थ	pos=n,g=m,c=5,n=s
सुखम्	सुख	pos=a,g=n,c=1,n=s
सुखम्	सुख	pos=n,g=n,c=1,n=s
हि	हि	pos=i
दुःख	दुःख	pos=n,comp=y
प्रतिकार	प्रतिकार	pos=n,comp=y
सेवया	सेवा	pos=n,g=f,c=3,n=s
स्थिते	स्था	pos=va,g=n,c=7,n=s,f=part
च	च	pos=i
दुःखे	दुःख	pos=n,g=n,c=7,n=s
तनुनि	तनु	pos=a,g=n,c=7,n=s
व्यवस्यति	व्यवसा	pos=v,p=3,n=s,l=lat