सौन्दरनन्दम् — 9.43

Original

यथा च कुष्ठव्यसनेन दुःखितः प्रतापनान् नैव शमं निगच्छति ।

तथेन्द्रियार्थेष्व् अजितेन्द्रियश् चरन् न कामभोगैर् उपशान्तिम् ऋच्छति ॥ ४४ ॥

Segmented

न काम-भोगाः हि भवन्ति तृप्तये हवींषि दीप्तस्य विभावसोः इव यथा यथा काम-सुखेषु वर्तते तथा तथा इच्छा विषयेषु वर्धते

Analysis

Word	Lemma	Parse
न	न	pos=i
काम	काम	pos=n,comp=y
भोगाः	भोग	pos=n,g=m,c=1,n=p
हि	हि	pos=i
भवन्ति	भू	pos=v,p=3,n=p,l=lat
तृप्तये	तृप्ति	pos=n,g=f,c=4,n=s
हवींषि	हविस्	pos=n,g=n,c=1,n=p
दीप्तस्य	दीप्	pos=va,g=m,c=6,n=s,f=part
विभावसोः	विभावसु	pos=n,g=m,c=6,n=s
इव	इव	pos=i
यथा	यथा	pos=i
यथा	यथा	pos=i
काम	काम	pos=n,comp=y
सुखेषु	सुख	pos=n,g=n,c=7,n=p
वर्तते	वृत्	pos=v,p=3,n=s,l=lat
तथा	तथा	pos=i
तथा	तथा	pos=i
इच्छा	इच्छा	pos=n,g=f,c=1,n=s
विषयेषु	विषय	pos=n,g=m,c=7,n=p
वर्धते	वृध्	pos=v,p=3,n=s,l=lat