शतकत्रयम् — 2.73

Original

वचसि भवति सङ्गत्यागम् उद्दिश्य वार्ताश्रुतिमुखरमुखानां केवलं पण्डितानाम् ।जघनम् अरुणरत्नग्रन्थिकाञ्चीकलापंकुवलयनयनानां को विहातुं समर्थः ॥ ७१ ॥

Segmented

वचसि भवति सङ्ग-त्यागम् उद्दिश्य वार्ता श्रुति-मुखर-मुखानाम् केवलम् पण्डितानाम् जघनम् अरुण-रत्न-ग्रन्थि-काञ्ची-कलापम् कुवलय-नयनानाम् को विहातुम् समर्थः

Analysis

Word Lemma Parse
वचसि वचस् pos=n,g=n,c=7,n=s
भवति भू pos=v,p=3,n=s,l=lat
सङ्ग सङ्ग pos=n,comp=y
त्यागम् त्याग pos=n,g=m,c=2,n=s
उद्दिश्य उद्दिश् pos=vi
वार्ता वार्त्ता pos=n,g=f,c=1,n=s
श्रुति श्रुति pos=n,comp=y
मुखर मुखर pos=a,comp=y
मुखानाम् मुख pos=n,g=m,c=6,n=p
केवलम् केवलम् pos=i
पण्डितानाम् पण्डित pos=n,g=m,c=6,n=p
जघनम् जघन pos=n,g=n,c=2,n=s
अरुण अरुण pos=a,comp=y
रत्न रत्न pos=n,comp=y
ग्रन्थि ग्रन्थि pos=n,comp=y
काञ्ची काञ्ची pos=n,comp=y
कलापम् कलाप pos=n,g=n,c=2,n=s
कुवलय कुवलय pos=n,comp=y
नयनानाम् नयन pos=n,g=f,c=6,n=p
को क pos=n,g=m,c=1,n=s
विहातुम् विहा pos=vi
समर्थः समर्थ pos=a,g=m,c=1,n=s